Home | Vakanties | Lapland 2009 | Route rondreis | Verslag | Wetenswaardigheden | Reacties
Vanaf vandaag gaan we dus Luosto onveilig maken :-). Na het ontbijt pakken we onze spullen in en gooien alles in de auto in de regen (regen: want
het is weer verhuisdag). Maar eerst gaan we zoals eerder vermeld nog even naar Saariselkä (de verkeerde kant op eigenlijk). Daar tanken we de auto
vol, zodat we weer een eindje kunnen rijden. Tevens kopen we in de souvenirwinkeltjes wat snuis-terijen (onderzetters, een soort sierei, ketting met
steen voor kleindochter Roos) en in de supermarkt gedroogde poronkäristys, zodat we thuis ook nog eens het gevoel kunnen terughalen. Dan gaan we op
weg naar Luosto. In Sodankylä - het weer is inmiddels behoorlijk opgeknapt - maken we een tussenstop om te eten, om bij het VVV wat folders van de
omgeving te halen (Luosto valt onder dit gebied) en om de oude houten kerk van Sodankylä te bekijken. We parkeren bij de Nieuwe Kerk en lopen verder
naar de Oude Kerk. Bijgaande beschrijving komt uit een foldertje, dat in de kerk ligt (nota bene o.a. in het Nederlands)."De oude kerk van Sodankylä is een van de oudste houten kerken in Finland. Hij is in 1689 gebouwd om de moei-lijke reis naar de
kerkjes van Kemijärvi en Inari, die in de eerste helft van de 17e eeuw zijn gebouwd, te vermij-den. De kerk was bestemd voor inwoners van de distrikten
Sodankylä, Kittilä, Pelkosen-niemi en Savukoski. De meeste van deze waren saamen-lappen die het dialekt van de lappen uit de provicie Kemi -
tegenwoordig een dode taal - spraken. Ze waren christen maar hadden hun oude heidense geloof niet vergeten. De beroemde lapse dominee - Gabriel
Tuderus - heeft in 1670 echter al de uiterlijke kentekenen van dat heidense geloof, dat bestond uit sjamaanse trommels, beeldjes en magische deuren
in de huizen vernietigd.Nadat de Zweedse koning Karel XI in 1673 zijn programma voor de definitieve kolonisatie van Lapland gaf, kwamen Finse kolonisten hier wonen. Die bleven tot in het midden van de 18& eeuw echter in de minderheid. Tijdens de grote kerkelijke feesten reisden zowel lappen als kolonisten dagenlang om gezamenijke kerkdiensten bij te wonen. 's Winters kwamen ze per rendierslee, 's zomers per boot.
Architektonisch zet de kerk van Sodankylä de middeleeuwse kerkebouw traditie van Finland en die van de oudere houten kerken van Ost-robotnia door. Het rechthoekige schip loopt van oost naar west en de bescheiden sakristie is in een uitbouwtje aan de voorkant ondergebracht. Het eenvoudige altaar
is uit planken opgebouwd. De kleine glasinlood raampjes zijn overeenkomstig de middeleeuwse traditie hoog in de wanden aangebracht. Bij de preekstoel
worden de muren door houten steunberen versterkt. Het schilderij van het Laatste avondmaal is van de hand van Peter Bergström en bijna 300 jaar oud.Zoals gebruikelijk in de 18e eeuw werden vooraanstaande perso-nen en hun familie in de kerk begraven. De best bewaarde mummie is die van Abraham Cajander - de slechts 2 weken oude zoon van de dominee.
Aan de buitenzijde valt de entree op. Ook het dekoratieve houten pannendak en zijn 2 bijzondere standaarden zijn interessant.
De oude kerk van Sodanfcyla is uniek omdat hij zijn oorspron-kelijke staat door de eeuwen heen heeft behouden. Er is nooit verf gebruikt. Slechts de eeuwen hebben het lapse dennenhout zijn zilveren patina gegeven. Nadat de nieuwe stenen kerk in 1859 was gebouwd, is de oude kerk buiten gebruik gesteld. De klokkentoren, die dichtbij de zuidmuur heeft gestaan, is gesloopt toen de klokken naar de nieuwe toren zijn overgebracht."
We bekijken de kerk van binnen en van buiten en maken nog een ommetje over de keurig verzorgde begraafplaats. Daarna gaat de tocht verder naar
Luosto. We rijden zo af op de receptie van het park, gevestigd in het Scandic Luosto hotel. We worden vriendelijk ontvangen en krijgen de sleutel van
hut 120A. De bungalows liggen aan de andere kant van de weg, zo'n 500 meter van het hotel vandaan. Dat is dus een lekker wandelingetje om de trek op te
wekken 's morgens voor het ontbijt en eventueel 's avonds voor het diner. We rijden naar de hut, waar we worden ontvangen door een rendier; de hut is
er weer één van het Kelo-type.
Niet zo groot en luxe uitgerust als die bv. in Saariselkä, maar wel heel knus met een enorm bed, waar je met vier personen in slaapt, als je het huisje
voor zes personen huurt, want erboven is ook nog een bed voor twee personen. Slapen met de voeten naar elkaar.
Lijkt me met z'n zessen erg krap, maar voor twee personen is het ideaal zo'n groot bed. We pakken uit en gaan daarna de omgeving verkennen.
Naar de ski-helling met drie sleepliften en een eindje het pad op dat 's winters ongetwijfeld een latu is.
Let op: nu komt er een technische uiteenzetting over de Internet verbinding; geen interesse, ga door na dit stuk.
Weer thuis ga ik de Internetverbinding proberen; er is een draadloos LAN in iedere bungalow in een beveiligde omgeving.
Bij de receptie hebben we een drietal kaartjes gekregen met inlogcode en wachtwoord. Je hoeft alleen maar Internet Explorer op te starten en je komt
automatisch in het inlogscherm. Niet dus. Ik terug naar de receptie en daar blijkt, dat er wel vaker problemen zijn met mensen die Vista als
besturingssysteem hebben. Ze bellen voor mij de helpdesk om het probleem te tackelen. Ik krijg één of andere zogenaamde expert aan de lijn, die geheel
zoals te doen gebruikelijk (ook in Nederland) voorstelt om eerst de computer uit te zetten en dan weer aan. Zoals te verwachten: geen resultaat.
Ja, dan weet hij het ook niet meer; een echte helpdesk-medewerker dus. Dan ga ik zelf maar aan de slag. De hele truccendoos gaat open, maar uiteindelijk
heb ik de oplossing, even simpel als eenvoudig, de procedure is als volgt (dit voor degenen die hetzelfde probleem ondervinden):maak eerst verbinding met het netwerk door op het icoontje voor netwerkverbinding rechtsonder te klikken. Je kan dan verbinding maken met in dit geval het Scandic netwerk, maar je kan nog niets doen. Start vervolgens Internet Explorer op en je komt dan inderdaad op de inlogpagina, waar je de gegeven codes, die 24 uur geldig zijn,(vandaar drie kaartjes), kwijt kan. We hebben verbinding. Later vertel ik deze oplossing bij de receptie en ze zijn mij eeuwig dankbaar voor de oplossing, want er zijn meerdere mensen die er last van gehad hebben. Vreemd genoeg doet zich een paar dagen later hetzelfde probleem voor in het Sokos hotel in Rovaniemi. Ook daar wisten ze niet hoe dit probleem op te lossen; nu dus wel, mag ik hopen. Ik had wat dat betreft toch meer verwacht van een hightech land als Finland.
Als alles geregeld is gaan we eten in het Scandic hotel. Het is er niet druk, maar het eten is erg goed. We eten er lekker. Daarna gaan we terug naar de hut en nemen alle verzamelde dokumentatie door. Tevens kan ik nu mijn zaken op afstand via de PC even regelen. Daarna heerlijk in het grote bed.
woensdag 29 juli 2009
Ik zal dit advies in overweging nemen, beloof ik haar; we gaan de tocht ook daadwerkelijk zo doen. Als ik weer terug bij de hut ben, is de technische
dienst al geweest en even later belt de receptie op om te vertellen, dat de boiler lek is en daarom geen warm water meer levert. We kunnen naar de hut
"next door" (nummer 120B) verhuizen. Dus ik weer terug naar de receptie (weer die heuvel op) om de sleutel van die hut te halen. Als ik weer terug ben,
gaan we "ver-huizen", hetgeen niet zo'n ingewikkelde klus is. Gewoon zonder alles weer in te pakken alles overhevelen naar het andere huis. Ene deur
uit andere deur in. In een half uurtje zijn we over. Dan trekken we de bergschoenen aan en gaan voor onze beide huizen de route bekijken, die we
zullen gaan doen. We kiezen inderdaad voor de geadviseerde route. Om een uur of twaalf (al die toestanden hebben toch weer behoorlijk wat tijd gekost)
vertrekken we. We nemen een paadje vanaf de bungalows door het bos naar de camping, onder aan de skihellingen; dan het langlaufpad naar rechts tot waar
een bord aangeeft, waar de zwarte wandeling begint. We zitten op dat moment op zo'n 210 m. hoogte (ik heb mijn horloge met hoogtemeter, kompas, etc.
omgedaan) en we moeten naar 514 m. Een hele klim dus en dat begint ook meteen. Het is een prachtige wandeling over een moeilijk, maar goed beweg-wijzerd
pad, dat vrij steil omhoog gaat. In het begin heb ik genoeg aan het klimmen, dus maak ik nog niet veel foto's, maar dat zal allengs anders worden.
Op een gegeven moment komen we op een viersprong. Rechtdoor gaat weer naar beneden en komt uit op de blauwe (dus makkelijke) wandeling rond de berg;
rechtsaf doet eigenlijk hetzelfde, maar komt uit op een punt veel noordelijker en linksaf is het pad dat wij moeten hebben, het pad dat naar Ukko Luosto
leidt. Er zitten als wij aankomen nog meer mensen, die even uitrusten, maar al gauw weer doorlopen (voor ons uit). Na even uitgerust te hebben van de
zojuist afgesloten steile klim, gaan ook wij weer verder. Vanaf hier wordt de natuur steeds ruiger en na een tijdje "passeren" we ook de boomgrens en
gaat het "pad" alleen nog over stenen en rotsblokken. Gelukkig is de markering nog steeds aanwezig, zodat je waarschijnlijk het minst begaanbare stuk
overslaat. Het is redelijk zwaar lopen, maar de aanblik van één en ander vergoedt veel: prach-tig getekende mossen op de stenen laten de natuur van
zijn (of haar?) kant zien als kunstschilder, zie de
FOTOIMPRESSIE (p.s alle foto's zijn ook weer
te bekijken bij "Foto's van dag 12"). Op een gegeven moment komen we bij de bovenkant van de sleepliften en maak ik een foto van mijn horloge: we zitten
nu op 461 m. Nog zo'n 50 meter te gaan naar de top, waar het weerstation staat. Het is hier één en al rotsblok en niet meer een normaal pad, maar de
markeringen geven aan, dat je deze richting moet volgen. Het is ook wel erg mooi met al die met mossen begroeide stenen en zo af en toe een plantje
ertussen. Uiteindelijk komen we aan bij het weerstation op het hoogste punt van de berg. Vandaar loopt een (planken)pad een eindje omlaag naar een
uitkijkpunt. Vandaar heb je een fantastisch uitzicht over de omgeving. In de diepte zie je ook het pad van de blauwe wandeling lopen, maar er beginnen
zich donkere wolken samen te pakken en de verwachting voor vandaag was: regenbui. Dus als we een tijdje van het uitzicht hebben genoten en ons ook door
anderen op deze plek hebben laten vereeuwigen, gaan we terug omhoog naar het weerstation en vandaar langs de
andere kant van de berg (de kant van de skihellingen en sleepliften) weer naar beneden. Hele stukken van de afdaling zijn als een soort houten trap
uitgevoerd. zodat de terugtocht een stuk gemakkelijker verloopt dan de heenweg. Beneden aangekomen blijkt de ruska (herfst) al een beetje begonnen.
We vinden een grote paddenstoel. We lopen verder langs het pad, dat uiteindelijk uitkomt bij het einde van de weg, het begin van de skipistes. We lopen
door naar het paadje, waar we begonnen waren en dat een doorsteekje is naar de bungalows. Als we zo'n 20 a 30 meter van de bungalow zijn horen we een
keihard geruis achter ons (uit de richting van de berg). Het is een aanstormende regenbui. Als we nog 10 meter van de hut zijn draaien ze boven ons
de kraan vol open, zodat we toch nog nat thuiskomen. We hebben wel geluk gehad, want dat had net zo goed boven op de berg in het open gedeelte kunnen
gebeuren, maar het was een fantastische wandeling. Zodra we binnen zijn zet ik de sauna aan, zodat we lekker bij kunnen komen van een vier uur durende
toch wel pittige wandeling. Na de sauna lekker aan de borrel met wijn die we nog uit Saariselkä hadden meegenomen en daarna weer lekker uit eten in
Scandic Luosto. Na het eten lopen we nog een eindje om richting het "centrum" van Luosto om te zoeken naar andere restaurantjes. We vinden er één,
die wel aan onze verwachtingen zal voldoen. Daar gaan we morgen eten.
donderdag 30 juli 2009
(niet op straat, maar in de lucht) met prachtige wolkenluchten. Na het standaard ochtendgebeuren inclusief het ontbijt in Scandic (elke dag feest)
stappen we in de auto en rijden naar de parkeerplaats, vanwaar het wandelpad naar de mijn begint. Ik was vergeten aan het begin mijn GPS-tracker aan
te zetten, dus doe het nu pas op deze parkeerplaats. De wandeling van ca. 3 km. is lichtelijk berg-op; de mijn zelf is gelegen op de berg. Aan het eind
van de wandeling komen we bij het centrum voor de mijn. Dat wordt momenteel verbouwd, maar gedurende de verbouwing gaat de verkoop gewoon door, dus ze
hebben een tijdelijk onderkomen gemaakt, waar je koffie met wat erbij kan kopen en de toegangskaartjes. Wij moeten - met nog een aantal anderen - wachten
tot de volgende tour. Eén keer per uur start er een nieuwe rondleiding. Als de vorige groep klaar is, mogen wij naar boven. Eenmaal boven hebben we een
prachtig uitzicht, o.a. op Ukko Luosto, waar we gisteren waren. We worden eerst verdeeld in twee groepen: één groep voor de Finstaligen en één voor de
anderstaligen (presentatie en begeleiding in het Engels). Onze groep gaat eerst naar een
kota waar we van de gids een uiteenzetting krijgen over het fenomeen amethyst en het "mijngebeuren" daar omheen. De mijn heet Korpinkutsu (Ravenschreeuw)
en is de enige werkzame mijn van dit type die toegankelijk is voor bezoekers (open zolang het niet vriest). De gids vertelt allerlei wetenswaardigheden
over de productie van de mijn en hoe die nog enigszins rendabel te houden ten opzichte van de concurrentie uit bv. Zuid-Amerika. Hij laat ons ook allerlei
exemplaren zien van daar gevonden stenen. Daarbij krijgen we limonade geserveerd. Als niemand meer wat te vragen heeft (zelfs ik niet) gaan we naar
buiten om zelf ons geluk te beproeven. We krijgen ieder een klein houweeltje en mogen gaan graven. Van wat je vindt, mag je zelf één steen houden,
tenminste als die niet te groot is. Dan moet je hem inleveren. Ik vind al gauw een mooi steentje: één van "semi precious quality" zoals de gids het
omschrijft. Die houdt ik natuurlijk. Christien vindt wat minder moois en mag als troost twee steentjes meenemen. Na zo'n twintig minuten hakken is
het uit met de pret. Alle steentjes worden gewassen en ieder mag zijn steentje bijdragen (nee, meenemen). Dan gaan we weer naar beneden via de lange
lange trap en vervolgens de drie kilometer wandeling (nu "bergaf") naar de auto. Bij de auto eten en drinken we wat en daarna rijden we door naar Pyhä.
Omdat Pyhä altijd in één adem genoemd wordt met Luosto wilden we dat ook wel eens zien. Beide plaatsen liggen iets van 20 km. uit elkaar en Pyhä is
weer zo'n typisch wintersportdorpje. Er is niet veel te beleven, dus keren we een klein eindje op onze schreden (of liever autosporen) terug en nemen
vervolgens de afslag rechtsaf naar Suvanto via Pyhäjärvi. Na ca. 10 km. moeten we naar links een onverharde weg op. Ik had me eigenlijk na het
Oulanka debacle voorgenomen om dit niet meer zomaar te doen, maar de weg ziet er goed uit en leidt tenslotte naarSuvanto, een bewoond dorpje.
Op een gegeven moment zien we een lange brug over de rivier Kitinen. Vroeger voer hier een pontje, dat nu als museumstuk op de kant ligt.
"Het museumdorp Suvanto valt onder de gemeente Pelkosenniemi en ligt aan de rivier Kitinen. Het dorp dateert uit de 17e eeuw en het oudste huis,
genaamd Hiltunen, stamt uit 1736. Het dorp is een goed voorbeeld van de Noord-Finse houtarchitectuur. De meeste huizen zijn meer dan een eeuw oud en
gebouwd rond de eeuwwisseling (1900). Het dorp is vrijwel geheel in originele staat onderhouden. Het is enige dorp in Lapland dat in de oorlog door de
Duitsers niet werd platgebrand. Dit is een volslagen raadsel. Toen de Duitse soldaten zich terugtrokken naar het noorden, kwamen ze ook langs Suvanto,
maar ze staken niets in brand. Waarschijnlijk is het door de afgelegen ligging over het hoofd gezien. Enkele tientallen jaren later verdronk het dorp
bijna, toen er plannen werden gemaakt voor een energie-centrale in de rivier Kitinen. Na een lange strijd werd besloten om het water drie in plaats
van vier meter te laten stijgen en de oude huizen waren gered. De dorpshuizen werden in de 80-er jaren gerenboveerd onder supervisie van de Nationale
Raad voor Antiquiteiten. Suvanto werd verkozen tot mooiste dorp van Lapland in 1987 en het dorp kreeg de Europa Nostra award in 1991. Er wonen nog
steeds dorpelingen in 15 van de prachtige oude huizen gedurende het hele jaar en door het aantal eigenaren van cottages in de omgeving is dat aantal
veel groter."
We rijden het dorp binnen en lopen er even rond. Het zijn inderdaad mooie oude huizen en goed onderhouden. Als we uitgekeken zijn nemen we de weg
terug over de brug. Bij het oude pontje parkeren we de auto en lopen een eind langs de rivier Kitinen (aan de overkant van Suvanto dus). We hebben
daar een mooi zicht op het dorp en de geweldige wolkenluchten erboven. Aan deze kant zijn ook de voornoemde cottages; vakantiewoningen, waar de
Finnen hun buitenverblijf hebben. Het is weer een mooie wandeling en we fotograferen voluit. Na een uurtje of twee vertrekken we weer en rijden terug
naar Luosto. Halverwege de terugweg maak ik nog een foto die ik al op de heenweg zag: weer zo'n veld wilgenroosjes langs de weg met een prachtige lucht
erboven. Thuisgekomen nemen we een borrel en bekijken het gemaakte fotomateriaal. Wat is het toch handig om een laptop meegenomen te hebben.
Om een uur of acht gaan we eten bij het restaurantje, dat we gisteren uitgezocht hadden. Vanuit het bungalowpark richting hoofdweg, even links en
aan de weg (vóór de supermarkt) ligt ravintola Kerttuli. Het is er gezellig binnen en het eten is erg goed. We eten zalmforel en een lekker toetje en
cappucino na. Heerlijk gegeten. Daarna lopen we nog een rondje om afscheid te nemen van Luosto. Hier komen we zeker (ijs, weder en gezondheid dienende)
terug. Morgen gaan we de bewoonde wereld weer in; dan op naar Rovaniemi voor onze laatste dag in Lapland dit jaar.
Vorige dag | Naar boven | Volgende dag
© Frans Slootman 2009